For Your Eyes Only LEZERS TOP 2022

Beste filmliefhebber,

Jullie oordeel is geveld.

In 2020 zag ik op het IFFR, net voordat covid-19 ons twee jaar lang in zijn greep zou houden, de Oekraïense film Atlantis uit 2019. De verweesde karakters, de verstomde sfeer en statische maar oogstrelende kaders maakten dusdanig indruk dat de film op de eerste plek van mijn jaarlijstje belandde.

Maar er was nog iets waardoor de film na afloop bleef hangen. De film was raadselachtig in een context waarbij je je afvraagt; heb ik nou net iets in het nieuws gemist? Het speelt in 2025 in de nadagen van een oorlogsconflict dat een (nooit bij naam genoemd) land volledig verwoest achterlaat. Nadat de indringers zijn verslagen, ruimen de hoofdpersonages de brokstukken op. Ik kon maar niet thuisbrengen waar dit over zou moeten gaan. Ondanks dat de verwoesting compleet is, is er weinig futuristisch of zelfs dystopisch aan deze film. Het lijkt in onze realiteit te spelen, maar er wordt nergens expliciet naar verwezen. Het is lastig te bepalen of dit over een bestaand, historisch of verzonnen conflict in de oude Sovjet periferie gaat.

Achteraf blijkt het een film met vooruitziende blik. Zoals de Oekraïners ons de laatste jaren eraan herinneren dat het Westen zat te slapen sinds de Maidan revolutie in 2014 en annexatie van de Krim. Al jaren is helder wat Rusland van plan was... zou Captain Hindsight zeggen. Sinds ons Oekraïnereferendum in 2016 is duidelijker hoe Oekraïne een speelbal werd van democratische, antidemocratische en geopolitieke krachten buiten én binnen de EU. Hopelijk voorspelt de film het ontstaan van de oorlog net zo goed als het einde ervan. Rusland is daadwerkelijk binnengevallen en streeft zo veel mogelijk dood en verwoesting na. Maar de film is er ook heel helder over dat het conflict wordt gewonnen door Oekraïne. De nasleep is een kwestie van puin ruimen en het verdriet verwerken door een nieuwe generatie.


Dit filmjaar valt op dat niet alleen de bioscopen het lastig vinden om hun publiek terug te vinden, ook VW & LePaulski ontvangt minder respons dan voorheen. Laten we er maar eerlijk over zijn, ons lezersbestand veroudert met ons mee. We zijn nog niet zo bejaard dat we geen films meer zien of de gang naar de bioscoop een herculische uitdaging is geworden. Maar onze verplichtingen van alledag en huiselijk comfort zorgen voor meer en meer afleiding.
Ondertussen is de VW & LePaulski redactie blijven steken in het WWW 1.0 van HTML-pagina's en e-mailinglijsten. De kans op een jonge aanwas werd al kleiner toen de recensies stopten. Maar gefaald werd ook zeker bij het inhaken op de ontluikende sociale media... Zonder Fakebook-pagina, gebruikersforum, blog, vlog, Goolge adds, Tweeter account, podcast, adverteerders, telefoon-app, UTube kanaal, memes, cookies, een dating concept, challenges, Instah, virals, VR-ruimte, TicToc filmpjes, webshop, chat-app, cryptomunt, influencers, NFT, Multiverse-vastgoed of AI chatbot... geen aandacht... #VWLePaulski.

Maar op de een of andere manier zijn we er nog, ouder en misschien ook iets wijzer.

de hoogste tijd voor de stemming van 2022.

VW

Eveline te L.

2022: waarin ik wekelijks bier, chips en koffie serveer in het Kijkhuis in Leiden en dankzij veel vrije tijd en een Cineville-pas 90 films in de bios zag. En waarin LePaulski helaas niet bij het LIFF was, hopelijk in 2023 weer wel.

De allerslechtste film ever.

Henk te U.



Top
1. A Hero
2. El Buen Patron
3. The Gray Man



Flop
1. Hit the Road

Peter te U.

Ziehier de naar mijn (al dan niet kwestieuze) smaak tien beste films van het jaar 2022:

Helaas niet van het kaliber van Östlunds vorige films The Square, Turist en Play; een tandeloze satire.

Klaas te U.

Ik heb alleen top gun maverick gezien in 2022.

Ik moet zeggen: een geweldige film in het genre. Prachtige actie, mooie verwijzingen naar het origineel, een overdaad aan testosteron en een verhaal van niks. Alle ingredienten die je verwacht en daarin helemaal tevreden wordt gesteld.

Buba te U.

Top
1. Silence of the Tides
2. C’mon C’mon
3. Werckmeister harmóniák
4. Dinner in America
5. Ich bin dein mensch
6. Lunana: A Yak in the Classroom
7. Close
8. Triangle of sadness
9. Coupez!
10. Good luck to you, Leo Grande

Bonus: Corsage & Fire of Love.

Beek te S.

Wederom weer erg weinig gezien:

Interessante Tweede Wereldoorlog thriller (met Colin Firth in de hoofdrol) over een geslaagde desinformatiecampagne van de geallieerden. De romantische verhaallijnen overvleugelen het waargebeurde plot soms wat te veel.

Muziekdocumentaire van Toby Amies die in maart 2022 in première ging op het SXSW festival en daarna eenmalig te zien is geweest in een handjevol Nederlandse bioscopen. Bijna anderhalf uur King Crimson waarbij de nadruk ligt op de relatie van bandleider Robert Fripp met zijn (ex-)bandleden. Complex, intens, ongemakkelijk, maar bovenal intrigerend. Net als de muziek van deze progressieve rockband, die in de woorden van Fripp onlangs van sound naar silence gegaan is.

Deze debuutfilm van regisseur Steven Spielberg staat na ruim 50 jaar nog steeds als een huis. Het camerawerk en geluid zorgen voor maximale spanning en dat is knap voor een film met een heel beperkt budget waarin nauwelijks gesproken wordt en de schurk zelf niet eens in beeld komt.

Bollers te A.

Dit is de top 5 van films die ik in 2022 in de bios zag.

In het kader van de in 2022 uitgebrachte documentaire Moonage Daydream over David Bowie kregen ook andere films van het icoon een nieuwe kans in de bios. Dat bracht mij bij The Hunger van regisseur Tony Scott. In het verleden op VHS gezien, maar daar wist ik erg weinig meer van. Het is een beetje valsspelen, omdat ik hem eerder gezien heb, maar ik kan deze er niet uitlaten. Omdat ik ook hoop dat andere lezers hem (weer) gaan zien. Gelijk werd duidelijk dat VHS de verkeerde beelddrager was voor deze film, wat bij de meeste Tony Scott films het geval is trouwens. Een vampierfilm die prachtig in Widescreen (2.35:1) gedraaid is, waarbij je dicht op de huid van de personages zit. De gothic sfeer, de prachtige sets, de klassieke muziek en het onvermijdelijke maken dit tot een meesterwerk. Tony Scott heeft hele goede films gemaakt en was net als zijn broer een genius.

Zo fijn dat Lab 111 aan het einde van de straat bij mij constant retrospectieven vertoond. In 2022 o.a. een Film Noir retrospectief. En laat ik daar nou net weinig van gezien hebben. Double Indemnity is een heel aparte film en eentje zoals ze niet meer gemaakt worden. Tip van LePaulski. Van begin tot einde genieten geblazen.

The Worst Person in the World draait om de persoonlijke ontwikkeling van een vrouw in Noorwegen. Knappe film die je aan de hand meeneemt op de levensreis van de hoofdpersoon.

Paul Thomas Anderson maakt bijna altijd speciale films en is erg goed in het creëren van een bepaald tijdsbeeld. In Licorice Pizza speelt alles zich af in de jaren 70, het decennium dat hij in Boogie Nights ook al zo goed wist neer te zetten. En ja, er gaat niets boven de 70s.

Drie jonge mensen in Parijs op zoek naar liefde. Mooi gefilmd in zwart-wit. De ontwikkeling van hoofdpersonages is prachtig neergezet. Aanrader.

Ik weet het; deze film staat in veel van de lijstjes over 2022 op hoge posities. En Oscars kunnen er ook zomaar worden gaan gewonnen. Ik kan me daar maar moeilijk in vinden. Alsof ik in een alternatieve realiteit leef. De film riep irritatie bij me op. Waar zit ik in hemelsnaam naar te kijken vroeg ik me tijdens de voorstelling af? Zullen we weggaan? Het duurt zo lang allemaal. Nou ja, toch maar afgekeken. Zo terugkijkend doet de film me denken aan Pixar’s Inside Out, met het verschil dat die fantastisch was en je zeer betrokken raakte bij de hoofdpersonages.

Judith te U.

Top
1. Hytti nro 6

Verrassende Finse film over een treinreis door Rusland waarbij de Finse student Laura en de Russische mijnwerker Ljoha een coupé moeten delen. Mooi in beeld gebracht hoe twee mensen met een andere sociale achtergrond tot elkaar komen.

Fenomenale Emma Thompson die na het overlijden van haar man opkomt voor haar seksuele behoeften en daarbij een sekswerker inhuurt, hilarische fragmenten.

Psychopaat in een mix van film nr 4 en Boiling Point. Deze laatste film is ook een aanrader, maar niet vergelijkbaar ook al gaan beiden over haute cuisine. Ralph Fiennes speelt een obsessieve chef-kok die zijn onethische gasten mee wilt nemen in zijn ondergang.

In het eerste deel erger je je kapot aan de personages, maar in het tweede deel komt het helemaal goed met de hilarische scènes op het cruiseschip. De zeebenen op onze reis naar Noorwegen afgelopen zomer waren er niks bij. Woody Harrelson heeft een fantastische rol als de kapitein van het schip. Het laatste deel doet denken aan Lord of the Flies.

Thuis gezien tijdens het IFFR online i.v.m. corona crisis. Roadmovie met mooie beelden van Iran en de bergen aan de Turkse grens. Mooi verhaal van een gezin op reis vol humor en ontroering.

Feel good film met zangeres Haim en de zoon van Philip Seymour Hoffman. Cooper speelt de verliefde tiener Gary die valt op de 10 jaar oudere Alana. Mooi tijdsbeeld van Amerika in de tijd van Nixon en de olie-crisis.

Gezien op groot scherm op het dak van Pathé. Onverwacht geslaagde opvolger van klassieker. Zeer vermakelijk met spannende vliegscènes. Tom Cruise heeft het toch nog in zich. Wellicht de laatste filmrol geweest voor Val Kilmer met tracheostoma.

Wonderschone natuurfilm over de getijden rond de waddeneilanden.

Coming of age film van Pixar met mooie animaties rond thema’s over de puberteit.

Gezien op het Nederlands Filmfestival. Film over rouw, gecompliceerd bij een overlijden zonder teruggevonden lichaam. Thekla Reuten bewijst weer eens een van de beste actrices van Nederland te zijn.

Ondanks hoofdrollen voor Viggo Mortensen en Léa Seydoux waardeloze body horror film over nieuwe organen kweken in lichamen en tijdens art performances er weer uit halen.

Romantische trilogie waarin Ethan Hawke en Julie Delpy als de Amerikaanse Jesse en Franse Céline worden gevolgd in de tijd. De chemie tussen hen is heerlijk om naar te kijken.

Verslavende serie rond de autistische inspecteur Sarah Lund, hopelijk komt er ooit nog een seizoen!

Origineel idee waarbij de stoere Nadia steeds opnieuw dood gaat op haar verjaardag, voor mij is het eerste seizoen voldoende.

Vierde seizoen van een van de beste series ooit, iets minder dan de eerdere, maar onderhoudend en gaat mee in politieke thema’s als klimaatcrisis.

Hilarische serie waarin Kleo er lustig op los moord als ex-huurmoordenaar van de Stasi, mooie styling van het Oost-Duitsland in de jaren ‘80/’90.

Guus te A.

Duuuuus, 2022, chaos regeert en alle briefgeld begint nogal Weimar-achtig aan te voelen. Filmwise allereerst een bekentenis: meest ingrijpende cinematografische ervaring dit jaar, en ik moet hier genadeloos eerlijk over zijn, bleken de eerste vijfenveertig minuten van A Star is Born (2018, Bradley Cooper, van dezelfde dag en hetzelfde jaar als ik) , 's nachts gewoon op BBC2, werkelijk alles klopte voor mij, ze beleven die nacht, hij zet haar weer af, zij komt op zijn concert, ze zingen haar liedje, ik raakte er uitgelaten van, hevig ontroerd, ik ging helemaal plat (na drie kwartier gebeuren er allemaal Hollywooddingen, om aan het eind weer meer eigen te worden). Zo, dat lucht op.

Wie mij kent zou wellicht kunnen denken, natuurlijk zet ie Elvis op 1, maar deze wonderrit van Luhrmann verraste me volledig. Tranen gelaten, van Austin Butler genoten, gemekkerd over sommige dramatische oplossingen, naar m'n gitaar gerend om van alles na te spelen, een film die ik nog vaak en vaak zal kijken.

Nu smokkel ik, want uit 1981, maar zo verpletterend op alle terreinen dat ik 'm hier moet noemen. Deze film is ook de reden dat ik weer een cassettedeck heb.

Telkens als Peele iets maakt, blijf ik er maar over mijmeren. De aap, dat vliegende ding, Michael Wincott (daar was hij weer! heerlijk) met z'n aanzwengelcamera, en hoe vaak al heb ik sindsdien niet gedacht in verschillende situaties: Nah man... nope!

Nu smokkel ik alweer! Een nieuwe klassieker uit 1961. Sterk drama, prachtig verfilmd, hing iets unieks omheen. Let op de naam van de regisseur, ze zal de komende jaren steeds meer in best of-lijstjes verschijnen.

Misschien wel de film waar ik mij het meest op verheugde, and it didn't disappoint. Vrolijke nieuwe toevoegingen aan de cast, seeing is believing-stunts, met weer die wonderlijke melancholie eroverheen.

Ik noem dit genre, op de juiste manieren oververhit, let op Michael Stuhlbarg en Mark Rylance, die snappen het helemaal, af en toe eng, dan weer bonkers, ik had er pret mee.

Heb hieraan meegeschreven, dus wellicht niet zo objectief van me, maar een sterke en aangrijpende film over liefde en verlies. Echt een aanrader.

Schrader vaart duidelijk op z'n second wind (of op z'n third of fourth one). Fijne cast, trefzeker verteld, stiekem een uiterst gevoelige film..

Zonder genre is het geen lijst van G. te A. en Bay bracht dit jaar z'n A-game. Fast & fun, ontketende cast, spannende zottigheid, what's not to like?

Eindelijk de Duitse versie van de Duitse klassieker, wint alleen al door de Duitse taal van de concurrentie. Streng geregisseerd, maar ook aangenaam bozig, met hartenbrekers hier en daar, en dan die verrassende, indrukwekkende filmscore, ik vond hier wel wat van.

Good god, wat zag ik veel stinko's dit jaar, daarom nu de volle tien (in random order, ze verdienen niet de extra moeite van een indeling)

Gigantisch slecht.

Belabberd, beroerd.

Hoofdpijn, als van slechte wijn.

Thor: Crap & Chicken Shit

What the fuck.

Ongelooflijk lui en stupide.

Netflix als producent, nagenoeg immer een kiss of death.

Allebei stuitend vals, Cannes is z'n mojo al tijden kwijt.

Onprettig besef, misschien wel de aller-allerslechtste film die ik ooit heb gezien.

Krispijn te B. in D.

Een dag te laat, 1 film en een lijstje dat helemaal niet mag…

Prettig oppervlakkig scherend over Bowies muzikale levensloop. Muziek en montage maakten de meer dan 90 minuten speelduur meer dan goed.

Harley te H.

Hierbij mijn lijstje beste films van 2022, het bioscoopbezoek was nog kariger dan in de Coronajaren, desondanks toch nog een lijstje samengesteld.

De eeuwige zoektocht van de millennial.

Actuele, donkere Iraanse thriller over een seriemoordenaar, die een deel van het volk aan zijn zijde heeft met een weinig hoop gevende slotscène.

De meest vermakelijke kinderfilm van het jaar, die gast van de Jumbo en Undercover doet een meesterlijke vertolking van de slang.

Het lukt old man Cruise nog altijd goed om voor zorgeloos vermaak en actie te zorgen.

Somber drama vanuit de Duitse loopgraven over de uitzichtsloosheid van oorlog.

Als je zo weinig films ziet, pas je wel op om geen slechte film te kijken, dus geen Flopfilms dit jaar.

Dan nog de leukste series die ik het afgelopen jaar vanaf de bank heb geconsumeerd.

Heerlijke flashback naar de 80’s & 90’s.

Wat een goedzak.

Meesterlijke rol van Tahar Rahim en tenenkrommend Nederlands geproken.

Een mooie aanvulling in het ‘must endure’–genre.

Goede doorstart van Deense serie.