For Your Eyes Only part LII




Tillsammans   (Together)

Regie: Lukas Moodysson  (Fucking Åmål)



VW

Een socialistische/communistische woongemeenschap in Zweden in de jaren zeventig: een makkelijk doelwit van parodie? – Ja natuurlijk, het jaar 1975 waarin het verhaal zich afspeelt is mijn geboortejaar en met de sociale manifesten en militante minderheidsgroeperingen uit die periode heb ik net zo weinig affiniteit als de meeste van mijn leeftijdsgenoten. Desondanks behoren ook wij tot de beoogde doelgroep van deze vermakelijke film. De knipoog naar stereotypen in het kleinburgerlijke kamp en het links-radicale kamp is een stijl die regisseur Lukas Moodysson goed beheerst en met succes toepast, kijk maar naar ‘Fucking Amal’. Toch weet hij meer te brengen dan strijdbare lesbiennes, verstokte communisten, vredelievende Moeder Aarde aanbidders en kleedjespunnikend burgerfatsoen.


Het centrale verhaal draait om het gezinnetje van Elisabeth. Nadat haar alcoholistische man haar geslagen heeft, trekt zij met haar zoon en dochtertje in bij haar sullige broer Göran die in de wooncommune ‘Tillsammans’ woont. We zien hoe zij drieën langzaam opwarmen voor de open levensvisie van de bewoners van de commune. Steeds verder vervreemden zij van hun oude leventje met de vader. Tegelijkertijd wordt duidelijk dat het linkse gedachtegoed niet heeft geleid tot gezonde communicatie in de commune. De frustratie, misverstanden en afgunst zit diep bij de bewoners. En dat wordt er niet minder op door zweverige groepsgesprekken of de opgelegde tolerantie jegens de ander.


De film ontspoort echter niet in ginnegapperij. Moodysson beheerst zijn materiaal en met speels gemak combineert hij de komedie van de parodie met de oprechte tragiek van het verscheurde gezin. Dat laatste komt zeker door het aandoenlijke spel van de twee kinderen. Deze steken fel af bij de karikaturen die door de volwassen acteurs worden neergezet. De nuchtere Noord Europese humor deed me denken aan talloze Scandinavische kinderboeken en de jaren tachtig tv-serie Ravioli (waarin vier kinderen tijdens de vakantie van hun ouders proberen te leven van ingeblikte ravioli om zo het extra geld aan leuke dingen uit te geven). Het zal niet verbazen dat de hoofdpersonen zich met elkaar door alle diepe dalen slaan en de bioscoopbezoekers, na een wonderbaarlijk effectieve voetbalscène in de sneeuw, de zaal opgewekt kunnen verlaten.

VW geeft ***


LePaulski

Bladerend door de SpeelfilmEncyclopedie glijden er duizenden titels door mijn vingers. Opvallend is het grote aantal Nederlandse titels. Tot voor kort werden veel buitenlandse films bij hun roulement in Nederland voorzien van een hollandse naam. Die praktijk heeft een flink aantal memorabele titels voortgebracht, zoals De dertien zonen van de gele draak, Wilde aardbeien en De vrouw die tweemaal leefde. Enige humor en gevoel voor de markt was de hertitelaars niet vreemd. Midden jaren 80 was een jeugdzonde van Tom Cruise, genaamd Losin’ It, hier op de bioscoopladders terug te vinden als Het Eerste Wipje.


Eind jaren 80 heeft de kentering zich ingezet. Distributeurs wilden onder geen beding dat hun buitenlandse koopwaar verward zou worden met de steeds minder populair wordende Nederlandse film. Dus zien we nu dat Winterschlafer en Tillsammans hier in de bioscopen draaien met inconsequente Engelse titels, respectievelijk Wintersleepers en Together. Alsof de bioscoopeigenaren van tegenwoordig stiekum hopen dat het Duitse en Zweedse aanbod voor Hollywoood wordt aangezien. Together had natuurlijk gewoon Tezamen moeten heten.


Stockholm, 1975. In een woongroep leven een tiental mensen samen. Volgens socialistisch grondbeginsel. Dat betekent make love (vrije sex en iedereen doet het met iedereen) and not war (geen oorlogsspeelgoed en kapitalisme). Als een moeder met drie kinderen tijdelijk haar toevlucht moet nemen tot het huis valt op dat niet alles van een leien dakje gaat.


Regisseur Lukas Moodysson weet als geen ander sympathie op te roepen voor zijn jeugdige hoofpersonen, zoals hij al eerder in Fucking Amal heeft aangetoond. Dat lukt hem nu opnieuw en dat is knap, maar niet meer verrassend. Het is jammer dat de volwassenen nooit meer dan typetjes worden. Wat drijft die mensen om in die (akelige) woongroep hun intrek te nemen? Zijn het hun idealen? Maar daar mogen we van Moodysson nu alleen nog maar heel hard om lachen, zonder daar echt inzicht in te krijgen. Together is effectief (net als het gebruik van ABBA), maar duidt op een gemakzucht van de regisseur.

LePaulski geeft **1/2


gezien, 19-04-2001:

Gasten,

Kijkend naar de nieuwe John de Mol show Welkom op je bruiloft dwalen mijn gedachte af. Dit kan ook anders. Mijn pitch is als volgt: Welkom op je begrafenis. Een terminale patient wordt onder het mom van een nieuwe chemokuur meegenomen naar een ziekenhuis in Aalsmeer. Op het moment dat hij de behandelkamer binnenstapt ziet hij Robert Ten Brink. Robert spreekt: “Welkom op je Begrafenis. Dit is geen behandelkamer. Dit is de studio van Djohn en Djoop. Je moet nu een keuze maken. Of je neemt nu deze pil van Drion en wij organiseren op onze kosten een spetterende uitvaart. Of je moddert op eigen kracht nog enige tijd door. Je hebt een half uur om afscheid te nemen van je geliefden die hier bij ons in de studio zijn…”

VW, Tijd voor je pillen:

Home