Uit: 2006, Hogarije
Regie: György Pálfi
Met: Csaba Czene, Gergely Trócsányi, Piroska Molnár,Adél Stanczel, Marc Bischoff- Gábor Máté, Zoltán Koppány, Géza D. Hegedüs, Erwin Leder
synopsis: Drie generaties Oostblokkers beleven de zelfkant van de Communistische Heilstaat.
Niet alleen de nep-Kazach Borat timmert aan de internationale filmweg, ook de eigenzinnige filmmaker György Pálfi heeft zich op de kaart gezet. Hij toont een zelfde eigenzinnigheid die we van andere Noord of Oost Europese filmmakers uit onze filmhuizen kennen. Nu heeft hij een opvolger gemaakt van de bescheiden filmhuishit van een paar jaar terug, Hukkle.
Daarin vielen dezelfde zaken op als nu in Taxidermia. Een zeker cameravirtuositeit maar vooral ook de onderliggende, cynische toon van het verhaal. Hukkle is van de twee het minst verteerbaar door een ongemotiveerd subplot waarbij de vrouwen uit een boerengat stelselmatig hun mannen proberen te vergiftigen. Dit wordt omlijst door haast nostalgische beelden van het platteland en overstemd door het gehik (hukkle) van een oud mannetje op een bank.
Taxidermia is een drieluik dat de levens van een vader, zoon en kleinzoon beslaat en zich laat lezen als een verslag van de 20e eeuw in Oost Europa. Het opent met de vader die zich als knecht verlustigt aan de vrouw van zijn baas, een legerofficier op het platteland rond het interbellum. Het is de periode nadat het feodale Rusland met veel geweld maar vrij moeiteloos is overgegaan in een militaristische staat.
De bastaard die uit die daad voortkomt is een onbenullige veelvraat. Hij weet de maatschappelijke ladder te beklimmen door zich te bekwamen in de nutteloze sport der veelvreterij. Voor een Westerling typische, onzinnige Sovjet propaganda. Maar voor de gewone Sovjetburger is dit de enige manier om iets mee te pikken van de heilstaat. Een systeem waarvan normaal alleen de militaire en ambtelijke top de vruchten plukken.
In het derde deel verzorgt de kleinzoon zijn vader met de nodige walging. De veelvraat is inmiddels menselijke blubber geworden. Hij kent geen trots en heeft geen benul waarom zijn leven niets meer waard is. De kleinzoon is een bittere individualist. Hij heeft zijn vak gemaakt van het opzetten van dode dieren. Onderdeel van een nieuwe, beter geďnformeerde middenklasse, is hij teleurgesteld in de vorige generatie. De vaders en moeders die zich volledig hebben laten knechten door de hedonische machthebbers die het land hebben uitgehold.
In vergelijking met Hukkle besteedt regisseur Pálfi dit keer meer aandacht aan het verhaal maar de zwartgallige visie is gebleven. Het is een aanklacht tegen het absurdistische circus dat Europa achter de Balkan soms lijkt. Na verbazing over alle folklore in de eerste twee delen volgt een absolute overgang naar een bitter slotstuk. De kleinzoon -de engste taxidermist sinds Norman Bates- slaagt erin met behulp van een zelfgemaakte machine zichzelf te ontmantelen tot een kunstwerk. Een object waarover de nieuwe rijken zich verbazen maar dat ze niet kunnen doorgronden. Uitgehold laat hij zich verdwijnen.
Taxidermia pakt flink uit met zeer creatieve beeldtaal. De visionaire stijl en flair doen denken aan de Russische experimentele film 4 dat in 2005 de Tiger-award won op het IFFR. Veelgenoemd is het vlammende orgasme maar de andere voorbeelden zijn talrijk. Zo is er een prachtige scčne waarin de camera als een maan om een badkuip/kribbe heen cirkelt. Naadloos volgen daarin geboorte en dood elkaar op. Minder direct dan Borat maar met meer virtuositeit is dit een aanklacht tegen verdrukking en egoisme. Zal de nieuwe middenklasse af kunnen rekenen met het corrupte, leugenachtige en parasiterende verleden van de vorige generaties en de nieuwe rijken? Páfli ziet het somber in.
Dag allemaal,
In afwachting van weer een dol dwaas oud-op-nieuw, gebruik ik de 31e om nog wat zaakjes af te handelen die anders maar blijven liggen. Je kent het wel, dvd's terugbrengen, knoop aannaaien, kranten naar oud-papier, etc. Maar ook een aantal 2006 recensies kunnen zo nog net de deur uit.
For Your Eyes Only LEZERS TOP 2006
|