Uit: 2004, USA
Regie: Alex Proyas
Met: Will Smith, Bridget Moynahan, Alan Tudyk, James Cromwell, Bruce Greenwood, Adrian Ricard
Synopsis: Wanneer een wetenschapper in robot-technologie onder verdachte omstandigheden de dood vindt wordt agent Del Spooner (Will Smith) ingeschakeld om zijn dood te onderzoeken. Alles wijst erop dat een robot de schuldige is, hetgeen onmogelijk is vanwege 3 wetten waar robots aan gebonden zijn.
"To you, a robot is just a robot. But you haven't worked with them. You don't know them. They're a cleaner, better breed than we are.
When Earth is ruled by master-machines... when robots are more human than humankind." Uit: I, Robot - Isaac Asimov (1950)
Toen bekend werd dat de nieuwe sci-fi actiefilm van Will Smith I, Robot zou gaan heten kon je de Asimov-fans tot aan Tokyo horen schelden. Een literair meesterwerk werd gereduceerd tot een platte sci-fi actiefilm. Persoonlijk heb ik I, Robot nooit gelezen, dus een vergelijking kan ik niet echt maken. Het script van I, Robot was eerst getiteld Hardwired, bedoeld voor een film met een klein budget, en lag al jaren op de plank. Toen Fox de rechten van I, Robot in handen kreeg, werd het script herschreven voor een big budget film. Het heeft er dus alle schijn van dat door de film I, Robot te noemen de filmmaatschappij nieuwsgierige Asimov-fans naar de bios heeft proberen te lokken en ook hoopte op een beetje commotie als gratis publiciteit.
Maar wat is I, Robot uiteindelijk voor een film geworden? In de openingsscènes zien we Will Smith als agent Spooner de robots met een diepe minachting behandelen. Hij duwt ze omver, schoffeert ze en als hij een robot ziet rennen met een handtas gaat hij er meteen vanuit dat hij die gestolen heeft. Het doet veel denken aan het racisme van blanken ten opzicht van zwarten. Robots worden gebruikt als slaven. En waarom niet? Het zijn dingen. Precies zoals de oude slavenhandelaars en -eigenaars over slaven dachten. Wat dat betreft is de keuze voor een zwarte acteur in de hoofdrol een logische (al vind ik Will Smith persoonlijk wat gemiscast voor deze rol). Spooner ondergaat geleidelijk het bewustwordingsproces dat ook kunstmatige intelligentie, net als iedere andere vorm van intelligentie, met respect behandeld zou moeten worden.
Tot zover het 'Asimov-gedeelte' van I, Robot. Het andere gedeelte, de actie, is echt indrukwekkend. De futuristische wereld is prachtig vormgegeven, al lijkt me dat 2035 wat te vroeg komt voor dit soort robot's, auto's en snelwegen. De actiescènes zijn spectaculair en de vormgeving en bewegingen van de robots zijn zó goed gedaan dat je er geen seconde aan twijfelt dat ze echt zijn. De toepassing van CGI is wat mij betreft met I, Robot weer naar een hoger niveau getild. Ook het plot is onderhoudend en heeft een aantal leuke twists.
Asimov-fans zien het misschien als heiligschennis dat 'hun' I, Robot is gebruikt voor een Will Smith actiefilm, maar je kunt het ook op een positieve manier bekijken. Wat een oppervlakkige actiefilm had kunnen zijn, heeft dankzij Asimov's inbreng een flinke meerwaarde gekregen. De film doet waarschijnlijk geen recht aan het boek, maar Asimov's inbreng maakt van I, Robot de beste big budget science fiction sinds The Matrix.
Dit Science Fiction verhaal heeft een stevige basis is de klassieke robotverhalen van Isaac Asimov waarvan een aantal gebundeld is in het boek I, Robot. Het zijn recht-toe-recht-aan mysteries rond de (door Asimov bedachte) drie wetten van de robotica. Onderhoudend als ze zijn, het is geen hoogstaand thrillermateriaal. Bovendien is de filosofische lading rond de mogelijkheden van artificiële intelligentie vrij dun. We hoeven dus geen nieuwe Blade Runner te verwachten. Al is de neiging om de films te vergelijken -beiden over een agent die op disfunctionele androïden jaagt- nauwelijks te bedwingen.
Als protagonist, Del Spooner, voert Will Smith een iets volwassener versie van zijn gebruikelijke homeboy act op. Als gemankeerd agent gaat hij op zoek naar de oorzaak van de plotselinge dood van een vooraanstaand robotica geleerde. Daarin wordt hij bijgestaan door het allernieuwst op het gebied van product placement (Audi, JVC, All-stars, Fed-Ex). Pierce Brosnan, eat your heart out.
Regisseur Proyas (ook verantwoordelijk voor de cult sci-fi thriller Dark City en The Crow) is er in geslaagd een aardige mix te maken van het Asimov concept en moderne actiefilm. De computergegenereerde robots zijn overtuigend, zeker in de flitsende actiescènes. Maar gezien Proyas' voorliefde voor donkere en uitdagende thrillers is het jammer dat dit project niet meer body heeft gekregen. Wat dat betreft is Smith echt miscast. Zijn opgepompte lichaam -gestoken in all-stars, lange leren jas en hippe muts- hoort thuis in een arrenbie-clip en zijn wise-cracks in Bel-Air. Hier mist een straight guy à la Rick Deckard uit Blade Runner. Al doet de mooie Bridget Moynahan een poging in die richting als origineel Asimov-karakter, Susan Calvin. Helaas is elk stukje karakterverdieping platgeslagen in naam van entertainment.
Hallo allemaal,
Nu ik wat dagen vrij heb, lijk ik wel een soort RSI cold turkey te ondergaan. Hoe minder kantoorbewegingen ik maak hoe meer RSI symptomen de kop op duiken. Pijnlijke polsgewrichten, brandend gevoel in je armen et cetera. Het zal het lichaam zijn dat even zijn kans waarneemt om opgehoopte vervuiling uit de spieren te verwijderen. Althans, dat hoop ik. Vandaar dat de recensies jullie ook niet om de oren zijn gevlogen. We nemen even de tijd, wat niet wil zeggen dat er niets meer op stapel staat.
JB, waar heb jij last van?