For Your Eyes Only part CXXII

Sam: You've finished it!
Frodo: Not quite, there's room for a little more.



The Lord of the Rings: The Return of the King

Uit: 2003, USA/ New Zealand
Regie: Peter Jackson  (LotR: The Fellowship of the Ring, LotR: The Two Towers, King Kong)
Met: Sean Astin, Cate Blanchett, Orlando Bloom, Ian McKellen, Andy Serkis, Liv Tyler, Elijah Wood, John Noble, Ian Holm, Viggo Mortenson, Hugo Weaving

Synopsis: Terwijl Sam, Frodo en Gollum langszaam maar zeker Mordor bereiken, bereidt Sauron een aanval op Minas Tirith voor. De grote vraag is of de mensen van Rohan en Gondor zich willen verenigen tegen de kwade macht en een laatste offensief kunnen maken. Ondertussen weet Frodo niet meer wie van zijn reisgenoten hij nog kan vertrouwen inclusief hemzelf.



VW

Op indrukwekkende wijze is de trilogie The Lord of the Rings deze winter afgesloten. Over de eerdere twee delen ben ik niet erg positief geweest. Daarom probeer ik bij dit laatste deel de nadruk leggen op alle goede kwaliteiten van deze film(s). Want ik mag dan geen fan zijn, de films zijn onmiskenbaar meesterlijk gemaakt. Met name The Return of the King kan op mijn waardering rekenen. Dit vind ik namelijk het minst interessante deel van de boeken maar wel het sterkste deel in de filmreeks. Een verklaring kan zijn dat ik in twee jaar heb leren leven met het feit dat het hoogst romantische, perfectionistische en vrijwel humorloze films zijn. Bovendien leiden alle verhaallijnen eindelijk naar de climax en dat is zeer bevredigend.


Daarbij verdienen de acteurs een compliment. Met name Gandalf (Ian McKellan) vond ik bijzonder krachtig en boeiender dan in onze vorige ontmoetingen. Het karakter Sam (Sean Astin), het maatje van Frodo, wordt goed uitgewerkt en ontwikkelt zich tot een sterk karakter. Zeer verfrissend is de gestoorde stadhouder Denethor (John Noble) van Gondor. Eindelijk eens iemand in het goede kamp die niet betoverd blijkt door een kwade macht maar gewoon zelf lekker ziek is. Ondanks het brede palet aan geliefde personages zal iedereen reikhalzend uitkijken naar de optredens van troeteltrol Gollum. Hoewel hij nog een aantal sterke scènes heeft, zijn deze niet tot het laatst bewaard. Smeagol/Gollum eindigt helaas als eng monstertje in plaats van de gekwelde, gespleten persoonlijkheid.


Wat me wel blijft verbazen is hoe men massaal is gevallen voor een filmreeks waarin een onwaarschijnlijke hoeveelheid aan figuren op zeer brute wijze wordt afgeslacht. Wanneer een groep ridders weer eens langs een depressief kluitje dorpelingen marcheert om ten strijde te trekken dan denk ik; daar gaan we weer. Weer zo'n ellenlange belegering of veldslag met hysterisch schreeuwende extra's. Fantastisch gefilmd met perfecte grime en heerlijke computer animaties, dat wel maar verhaaltechnisch oersaai. Zeker omdat er zoveel van is. Dat maakt The Return of the King (en The Two Towers) tot een tamelijk saai boek.


Maar deze film weet de saaiheid als een tot leven gekomen stripboek behoorlijk te omzeilen. De prachtige fantasie dieren en trollen, reusachtige belegeringsmachines en flitsende montage maken het een spectaculair schouwspel. Daarbij zijn de indrukwekkende natuuropnamen van diepe valeien, majestueuze bergtoppen en weidse vlakten prachtig in het verhaal verweven. De kostuums, decors en cameravoering zijn een lust voor het oog. Dan neem ik zwaar aangezette teksten als: "Something's stirring in the East" en "The eye of the enemy is moving" voor lief. Toch jammer dat de onderlinge competitie tussen de helden over hun score op het slagveld het enige sprankje humor in de film is.


VW geeft ***



LePaulski

In de afgelopen weken heb ik mij uren zoet gehouden met het bekijken van de extra's op de (extended version) DVD release van The Lord of The Rings: The Fellowship of the Ring. Ik moet zeggen dat mijn bewondering voor het project er enorm door gegroeid is. Als je de films bekijkt besef je eigenlijk niet wat voor moeilijkheden er te overwinnen zijn in de schijnbaar simpelste shots. Dat heeft met name te maken met de schaalproblemen. Om de hobbits, dwergen, mensen, elven en tovenaars in de juiste verhoudingen op het doek te krijgen is een hels karwei. Daar komen speciale optische lenzen, op schaal gebouwde sets, blue screens en lilliputter stand-ins aan te pas. En daar sta je (gelukkig maar) in de bioscoop geen moment bij stil.


Net zo verrassend is het vele ambachtelijke handwerk dat is gebruikt voor een film die in ons computertijdperk tot stand is gekomen. In Wellington WETA workshop zijn de meest uiteenlopende voorwerpen ontworpen en gemaakt, waar honderden mensen zich met veel entousiasme over hebben ontfermd. Alleen voor het fabriceren van de maliënkolders blijken er kilometers tuinslang tot ringetjes versneden te zijn en aan elkaar geknoopt door twee man die daar een jaar of wat continu aan gewerkt hebben.


Naast die genoemde extra's zijn de extended versions van de eerste twee films een revelatie geweest. Zelfs bij het tweede deel, waar ik in mijn vorige LOTR stuk ietwat cynisch over was, moest ik me helemaal gewonnen geven. De slag om Helm's Deep, die mij in de bioscoop te lang overkwam is door de extra footage in de overige sequenties in de lange versie precies op maat.


The Return of the King is een fantastisch slotstuk geworden, waarbij de slag om Minas Tirith een uniek spektakel biedt, dat voelt alsof je er middenin zit. Ook de wat rustigere scenes, zoals die waarin Pippin een lied zingt voor Denethorn, maken enorme indruk. Regisseur Peter Jackson is er op magnifieke wijze in geslaagd om een tot voor kort onverfilmbaar geacht boek naar het witte doek te brengen. Er zijn wat kleine schoonheidsfoutjes te vinden: het ontbreken van Saruman, het ietwat dralerige einde met zijn talrijke fade-outs. Maar het is niet ondenkbaar dat die gebreken wegvallen als over een aantal maanden de definitieve versie van het laatste deel op DVD zal verschijnen.


LePaulski geeft ***½






Gezien: 21-12-2003

Vrienden,

Zoals aan alles een eind komt, zo zal dit ook mijn voorlopig laatste bijdrage zijn voor de (bijna) wekelijkse For Your Eyes Only nieuwsbrief. Na meer dan vier jaar lijkt het me een mooi moment om er een punt achter te zetten. Ik wil wel weer eens naar de bioscoop zonder tijdens de film te moeten bedenken wat ik er in hemelsnaam over moet schrijven. Vrienden, het was me een waar genoegen en ik heb het met veel plezier gedaan. Ik hoop dat jullie er ook wat lol aan hebben beleefd.

Wat betekent het voor de nieuwsbrief en de site? Dat is nog enigszins ongewis, maar als ik VW een beetje ken komt hij vast met een mooie oplossing en zal hij jullie zeker blijven informeren over de nieuwste releases in wat voor vorm dan ook. En misschien dat ik over een tijdje toch weer op de proppen komen met film/DVD opinies. Zoals een oude horrorwet luidt: You just can't keep a good corpse down.



Home