For Your Eyes Only part XXI

 


L'Humanité

Uit: 1999, Frankrijk
Regie: Bruno Dumont  (Twentynine Palms, Flandres)
Met: Emmanuel Schotté, Séverine Caneele, Philippe Tullier, Ghislain Ghesquère, Ginette Allegre




VW

handelt over een bloedeloze politie-inspecteur die in een keuterdorp in Noord-Frankrijk een moord/verkrachtingszaak moet oplossen. Zo gruwelijk als de misdaad is, zo zielloos is het leven van deze Pharaon de Winter. Om dat te accentueren woont hij bij zijn moeder in een straat die zijn eigen naam draagt maar vernoemd is naar zijn grootvader die enige bekendheid verwierf als kunstschilder. Met uitdrukkingsloos gezicht en enigszins schlemielige houding sukkelt hij zich door de film en de moordzaak.


Regisseur Bruno Dumont zelf zegt expres een saaie film te hebben gemaakt met onaimabele hoofdpersonen. Het effect dat hij daarmee wil bereiken is een film te schieten dat nog lang in de hoofden van de bioscoopbezoekers blijft nasluimeren. In die opzet is hij behoorlijk geslaagd. Natuurlijk zien we op het witte doek graag humoristische helden die en passant hun zwakheden overwinnen. Maar de hoofdpersonen van L'Humanité zijn alles behalve heldhaftig. Toch blijven ze je aandacht vragen. Aan de ene kant zijn ze namenlijk zo saai, lelijk en gewoontjes dat ze wel echt móeten zijn. Aan de andere kant hebben ze een licht off-beat karakter dat je doet vermoeden dat er iets vreemds aan de hand is.


Volgens uw trouwe reporters is er dan ook meer aan de hand dan de meeste stukjes over deze film doen vermoeden. Aan het einde van de film (en ik wil dit nauwelijks een spoiler *) noemen omdat het een theorie is die alleen VW-LP aanhangen) is de zogenaamde verkrachter opgespoord. Dit blijkt uiteraard niet de voor de hand liggende Pharaon zelf te zijn. Maar dan komt het laatste shot nog waarin Pharaon zelf in de boeien zit. Deze scène ontkracht de hele film. Op deze manier lijkt Pharaon werkelijk zelf de dader te zijn en beginnen enkele scènes uit de film in elkaar te vallen.


In de openingsscène zie je Pharaon verwilderd over de heuvels rennen om vermoeid in de vette klei te vallen. Wanneer hij bijkomt begint het verhaal van het onderzoek naar de verkrachting waarin hij zelf als inspecteur op treedt. Maar dit verloopt allemaal zo knurftig dat je zou denken dat een tienjarige het verzint. En wanneer je erover nadenkt gedraagt Pharaon zich de hele film als een kind of zwakzinnige. En dan heb je de scène in het gekkenhuis nog waar Pharaon ontredderd naar een stel gekken kijkt. Wanneer de VW-LP theorie klopt dan is het hele onderzoeksverhaal verzonnen en is Pharaon in werkelijkheid een ontsnapte gek (die mogelijk twee jaar terug zijn vrouw en kind heeft vermoord, zo zou blijken uit de film). De ziekenhuisscène is een helder moment in een wilde fantasie, een zelfreflectie van die ontsnapte gek die ook nog een meisje heeft verkracht.


Het is moeilijk om zo'n film helemaal achteraf te reconstrueren. Zeker als je in het begin geen flauw benul hebt van wat er aan de hand is (en je ook nog een piepklein stukje van het begin hebt gemist). Dus ipv nog een keer de film te gaan zien willen we jullie uitdagen deze theorie te weerleggen of te onderbouwen. Mail je reactie naar ons.


VW geeft **½

    *) Met een spoiler wordt niet het accessoire bedoeld die menig dik-bebande quasi-snelle middenklasser nog meer op de bolide van Michael Schumacher doet lijken. In een filmcontext is een spoiler een stukje tekst waarin iets over de film wordt verklapt dat het kijkplezier kan vergallen (wat dat betreft is het net het eerder genoemde accessoire).    


LePaulski

Tijdens de traditionele VW-LePaulski naborrel komt er nog heel wat los. Wat hebben we nou eigenlijk precies gezien? Allebei heel wat anders zo blijkt al snel. Maar als we onze ervaringen optellen komen we tot mooie conclusies, die ondenkbaar waren geweest zonder het gebruik van enkele licht stimulerende middelen. L'Humanité ligt nu een paar dagen achter me, maar blijft door m'n hoofd spoken. Niets is wat het lijkt te zijn. Het is alsof je voor de eerste keer een film hebt gezien.


In de pers afgeschilderd als het voorbeeld van een film die een lofzang brengt aan het realisme zonder opsmuk. Dat valt nog te bezien. Dat de film gortdroog is is een feit. Soms zo droog dat ik welhaast in een slappe lach moest wegvluchten. Er zijn scenes die zo lang aangehouden worden dat je gedwongen wordt je gedachten te laten afdwalen en te reflecteren op de pretentieuze titel, de expliciete sexscenes en het acteerwerk. Dat werk is in handen van onervaren spelers. Zo wordt hoofdpersoon Pharaon vertolkt door een totale onbekende, die door de regisseur persoonlijk is weggeplukt bij de sociale dienst, als je de verhalen mag geloven. Feit is dat hij en de hoofdrolspeelster een onuitwisbare indruk maken en daarvoor beloont zijn tijdens het afgelopen festival van Cannes.


Het verhaal is bedrieglijk simpel, zoals VW al uit de doeken heeft gedaan. Een driehoeksverhouding tegen de achtergrond van een gruwelijke moordzaak. Maar het mooie is dat er bij nadere beschouwing enkele zaken niet helemaal kloppen, zodat de werkelijkheid aan het wankelen wordt gebracht. En er is genoeg tijd om na te denken over het gebodene, want er wordt 2,5 uur uitgetrokken. Opvallend is bijvoorbeeld de dubbele moraal. Alle personages verkondigen principes die zij onmiddellijk met alle voeten treden als de kans zich voordoet. Er is het schilderwerk van Pharaons grootvader, dat het verhaal lijkt te weerspiegelen. Er is het religieuze thema waarin de messiaanse hoofdpersoon als een spons alle ellende van de wereld lijkt te absorberen. En er is het slapste politiewerk sinds Inspecteur Clouseau.


Uiteindelijk is dit een film die alle critici op het verkeerde been heeft gezet. Zij hebben verzuimd of niet gedurfd onder het oppervlak te kijken. Mensen, er mag gelachen worden en er mag een eindoordeel over de mensheid worden geveld, maar niet zonder een borrel op.


LePaulski geeft ***½

   




Gezien: 02-05-2000

Beste mensen,

Deze week heb ik redelijk wat tijd weer in de pagina gestopt. Dat ze op mijn werk nog niet hebben begrepen dat ik daar alleen nog kom voor de snelle internetverbinding is mij een raadsel. Het wordt nu tijd om even gas terug te nemen.Vandaar dat ik er een hele korte inleiding van maak en ook nog eens mijn stukkie bovenaan plak.

LePaulski, in de tweede helft krijg je nog wel wat speelminuten,



Home