For Your Eyes Only part XX

Live by the code. Die by the code.


Ghost Dog: The Way of The Samurai

Uit: 1999, VS
Regie: Jim Jarmusch  (Broken Flowers)
Met: Forest Whitaker, John Tormey, Cliff Gorman, Dennis Liu, Frank Minucci, Richard Portnow



VW

Ghost Dog (Forest Whitaker) is een grote, zwarte man die in afzondering met zijn duiventil leeft. Zijn enige vriend is een Franssprekende IJscoboer met wie hij goed overweg kan ondanks dat ze elkaars taal niet spreken. Zijn geld verdient hij als 'hitman' voor de lokale maffia. Dit werk doet hij alleen omdat één van de gangsters ooit zijn leven redde. Volgens Ghost Dog's eigen levensfilosofie zal hij daardoor moeten gehoorzamen aan deze spaghettivreter.


Er is nog iets bijzonders aan Ghost Dog, hij volgt namelijk het pad van De Samurai. Kennis hierover haalt hij uit boekjes die in dichtvorm de code der Samurai beschrijven. Deze staan boordevol pseudo-wijsheden als: "een samurai kan op het moment dat hij onthoofd wordt nog één maal met grote precisie toeslaan". Of dit pseudo-wijsheden zijn of niet dat zal ieder voor zichzelf moeten uitmaken. Wat mij betreft is het een kwaaltje waar de films van regisseur Jim Jarmusch nu eenmaal aan lijden. Zijn zwaarbejubelde film 'Dead Man' was voor mij ook te veel van het goede. Vaak snijden de vreemde karakters, rare plotwendingen en poëtisch of filosofische verwijzingen voor mij nauwelijks hout.


Ondanks dat Jarmusch altijd al een publiekslieveling is geweest, heeft hij evenzogoed bij de pers nauwelijks krediet. Ikzelf schaar mij enigszins in het kamp der critici. Desondanks kan ik de individuele vondsten en eigengereide manier van Jarmusch' filmen wel waarderen. In 'Ghost Dog' bijvoorbeeld wordt een oude Italiaanse gangsterfamilie erg aardig op de hak genomen. Er zit totaal geen jong bloed meer in de organisatie (behalve aan het eind van de film) en de oudjes lijken heimwee te hebben naar het roemruchte maffia-verleden. Maar op dit moment kunnen ze zelfs de huur van hun pand niet op tijd betalen. Wanneer Ghost Dog een klus te veel voor hen heeft uitgevoerd proberen ze hem eigenhandig uit de weg te ruimen. Dit mislukt hopeloos. In de vergeldingsactie van Ghost Dog zijn de oude van dagen geen partij voor de geslepen sluipmoordenaar.


Tegen het einde gaat Ghost Dog's geloof en berusting in het aanstormende noodlot de boventoon voeren. Met eclectische genre gebruik, waarin western, martial arts en mafia-flic in elkaar smelten, vergrijpt Jarmusch zich expres aan cliché's als "we're from different tribes but are both a dying breed." Desondanks zet Whitaker een mooi portret neer van deze onwaarschijnlijke samurai. Zodoende is ook weer deze Jarmusch dankzij de leuke cast best de moeite waard.


VW geeft **½

 

LePaulski

Als je big black man Forest Whitaker over straat ziet lopen als Ghost Dog weet je weer wat cool is. Zijn vloeiende bewegingen worden nog extra ondersteund door de flow van de muziek van Wu-Tan clan member RZA. Ghost Dog: Way of the Samurai is een bijzonder strakke film. Het gaat over de sterke band die mensen kunnen hebben met verschillende achtergronden. Taal-, cultuur en leeftijdsverschillen zijn niet altijd een onoverkomelijk probleem. Dit thema is ingebed in een redelijk gewelddadig verhaal van filmhuislieveling Jim Jarmusch. Whitaker gaat namelijk als een moderne samurai te werk, daarbij nietsontziend zijn huurmoorden plegend. Dat de weg van de samurai al veel vaker onderwerp van hedendaagse cinema is geweest blijkt uit films als Le Samurai en Leon.


Nieuw is hier de botsing met een andere weg. De weg van de mafia. Deze laatste weg komt er hier niet zo heel goed vanaf. Het is opvallend om te zien hoe de portrettering van de mafia in de afgelopen jaren is veranderd. Ten tijde van the Godfather (1972) genoot de mafia nog een behoorlijk aanzien. De code's gebaseerd op respect, eer en traditie stonden als een huis en leken diepe waarheden over het leven te bevatten. Langzaam maar zeker is er een beetje de klad in gekomen. Uit Scarface en Goodfellas wordt pijnlijk duidelijk dat de codes niet altijd werken. En uit FBI rapporten die naar buiten komen blijken oude maffiabazen oliedom te zijn en meer oog voor hun huishoudsters te hebben dan voor het nauwkeurig opgezette imperium. Als dan eindelijk de Zucker-Abrahams-Zucker aanpak eroverheen gaat en Marlon Brando zijn eigen rol als Don Corleone belachelijk maakt in The Freshman en deNiro hetzelfde doet in Analyze This is het definitief over. Hier krijgt het lijk nog een flinke trap na, want met zoveel stupiditeit weet Whitaker wel raad. Af en toe ontsierd door typische Jarmusch humor (soms flauw) is dit een uitermate vermakelijke tijdspassering.


LePaulski geeft **½



jouw mening



Gezien: 27-4-2000

Cinematici,

Deeltje 20 alweer van de voortdurende pogingen van VW en LePaulski om het bioscoopaanbod in kaart te brengen. Dit keer voerde onze omzwervingen ons naar het welbekende Springhaver complex, alwaar ik voor de eerste keer in m'n leven geconfronteerd werd met een mobiel gesprek dat tijdens de film werd gevoerd. Het moet niet veel gekker worden, maar misschien is het weer een teken dat de bioscoop niet meer van deze tijd is. Wie kan het zich veroorloven om 2 uur niet bereikbaar te zijn. Zeg nou zelf. Even nog over verleden en toekomst. Vorige week spraken wij over American Psycho. Het betrof hier een voorpremiere, de film in kwestie gaat pas over enkele weken in de bioscopen draaien. En in de volgende For Your Eyes Only wordt L'Humanite onder de loep genomen.

En VW, knock 'em dead:



Home