Het is moeilijk te geloven dat wij ooit een wekelijkse nieuwsletter hadden. Maar na zoveel jaar verdwijnt geleidelijk de discipline. Bovendien zijn tweemaandelijkse of kwartalijkse updates ook prima, een Schokkend Nieuws is er niet minder leuk om geworden.
Maar er zijn ook andere dan disciplinaire redenen. Zo kijk ik tegenwoordig meer DVD's dan bioscoopfilms. Het liefst titels die je niet in de videotheek vindt. DVD is namelijk een perfect medium geworden om oude klassiekers en cultfilms te (her)ontdekken. Zo heb ik de afgelopen paar jaar enige achterstand kunnen inlopen op het gebied van de Italiaanse film. Klassiekers van Visconti, Antonioni, De Sica en Rossilini, zag je vroeger nog wel regelmatig bij de AVRO of KRO maar dat is tegenwoordig met horizontale programmering met wortel en tak uitgeroeid. Bovendien zijn cultfilms op tv altijd een zeldzaamheid geweest. Je was altijd aangewezen op een paar cultvideotheken in de grote steden. Italiaanse horror (The Bird with the Crystal Plumage), Britse gangsterfilms uit de jaren zeventig (Get Carter) of Amerikaanse Spoofs uit de jaren zestig (Our Man Flint), de Blaxploitation van de jaren zeventig (Coffy) waren heel lastig te vinden.
De DVD heeft dit probleem op miraculeuze wijze opgelost. Dankzij internetwinkels, koeriers en talloze filmlabels zijn er meer titels dan ooit beschikbaar en goedkoper dan het ooit is geweest. Los van de geweldige kwaliteitssprong (vergelijk een full-frame tv/video vertoning maar eens met de opgepoetste anamorphic widescreen versies) heeft dat me erg verrast en verbaasd. Dit nieuwe medium is zó snel zó goedkoop en divers geworden. Natuurlijk ademt de digitale verspreiding van internet de DVD inmiddels flink in de nek maar hoe heeft het tot heden zo exponentieel kunnen groeien?
Chris Anderson, hoofdredacteur van Wired, heeft daar een mooie verklaring voor. Vorig jaar publiceerde hij dat in het boek: 'The Long Tail; How Endless Choice is creating Unlimited Demand'. Kort gezegd komt dat op het volgende neer. Vóór internet was de consument van entertainment (gemakshalve, boeken, films en muziek) aangewezen op distributie en promotie van winkels, televisie en radio. Eén kanaal dat iedereen moest bedienen. Dat heeft geresulteerd in Top 40s en boeken top-tiens gecentreerd naar de breedst mogelijke smaak. Met in de late uurtjes of op het onderste schap ruimte voor een alternatiever product.
Internet heeft dat met zoekmachines en e-businesses als Amazon compleet op zijn kop gezet. Amazon heeft namelijk een onbeperkte opslagcapaciteit waarmee schijnbaar alles op voorraad is. En wat niet op voorraad is, kan door een gelieerde handel of tweedehands worden aangeboden. Daarbij knoopt een business-model als Amazon alle aanbod aan eén enkele winkel en met handige 'als u dit boek leuk vindt, probeert u dan ook eens'-verwijzingen waardoor iedereen steeds obscuurder werk kan ontdekken.
Deze conclusie is niet zo opzienbarend maar het leuke aan Anderson's verhaal zit hem in The Long Tail. Je moet die staart zien als een curve in een grafiek van verkoopaantallen per titel waarbij je het best verkopende product helemaal vooraan zet op de horizontale as. Dan krijg je een lijn van snel afnemende hoogte waarin de Harry Potters en Klunen voorin staan en de hoogte van de lijn (na een titel of 130.000) marginaal wordt. Maar waar vroeger, met gewone boekhandels, deze lijn daar zo ongeveer stopte, loopt deze nu dankzij internet-handel bijna oneindig door: De Lange Staart. Het aardige is dat in het geval van Amazon alles wat na die 130.000 volgt meer dan de helft van haar omzet vormt. Een fijn voorbeeld van hoe een doorzichtige markt de liefhebber in ere herstelt en bevrijdt van de verstikkende greep van de traditionele commercie.
VW